Συμπεράσματα από την Συνέλευση των Dealers
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΝΤΗΛΕΡ ΣΤΙΣ 30/6/2003
Το απόγευμα της Δευτέρας 30 Ιουνίου 2003 μεγάλος αριθμός εμπόρων ντήλερ τόσο από το λεκανοπέδιο Αθηνών, όσο και από την επαρχία, προσήλθε στο ξενοδοχείο Μετροπόλιταν, όπου στα πλαίσια μιας πλούσιας ατζέντας συζητήθηκαν θέματα που τους αφορούν. Το ενδιαφέρον των εμπόρων ντήλερ ήταν εντυπωσιακό, όπως παρατηρήθηκε από τη συμμετοχή στη συζήτηση. Η συμμετοχή των επαρχιωτών εμπόρων ήταν πρωτοφανής, με πρωταγωνιστή την πόλη της Καλαμάτας, που ενεργοποιημένη από τον πρόσφατα ορισθέντα περιφερειακό Συντονιστή κο Τσούλο, είχε συμμετοχή με αξιοσημείωτο αριθμό εμπόρων – ντήλερ. Η συζήτηση εξελίχθηκε ως εξής:
Ο αρμόδιος υπάλληλος της Δ/νσης Ανταγωνισμού κος Τσορακλίδης παρουσίασε τις βασικές αρχές του Κανονισμού 1400/2002. Τονίστηκε τόσο στην ομιλία του, όσο και σε προφορικές συζητήσεις κατά τα διαλείμματα, ότι ο ρόλος της Κοινότητας είναι παρεμβατικός στο βαθμό που επηρεάζονται οι συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών. Ο ρόλος του Κανονισμού, που είναι εφαρμοστέο δίκαιο στις εμπορικές συναλλαγές, είναι περισσότερο «συνταγματικού» χαρακτήρα για ρήτρες που περιλαμβάνονται στις συμβάσεις. Η Κοινότητα ζητά λόγο και δρομολογεί κυρώσεις σε όποιους φορείς καταστρατηγούν τις αρχές του στην εφαρμογή του διακοινοτικού εμπορίου. Για κάθε άλλη όμως καταχρηστική ενέργεια, που περιλαμβάνει ενδεχόμενα και παραβίαση των όρων του Κανονισμού στα πλαίσια της εσωτερικής αγοράς κράτους μέλους, αρμόδιο για επιβολή ποινής είναι το εσωτερικό σύστημα δικαιοσύνης. Πρέπει, λοιπόν, οι ντήλερ που θεωρούν καταχρηστική τη συμπεριφορά των Εθνικών Αντιπροσώπων να καταφύγουν στα εθνικά νομικά μέσα για διεκδίκηση αποζημιώσεων. Η Κοινότητα θα κάνει αισθητή την παρουσία της όπου ζητηθούν προδικαστικά ερωτήματα, ενώ η επίσημη αναγνώριση εκ μέρους της των αποφάσεων της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού από 1/5/2004, θα διευκολύνουν όσες υποθέσεις έχουν πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης και περιέχουν καταχρηστική συμπεριφορά σε θέματα ανταγωνισμού. Ο κος Τσορακλίδης τόνισε, τέλος, ότι η μη ύπαρξη σύμβασης σε πολλά δίκτυα σημαίνει εφαρμογή του Κανονισμού 1400/2002 από την 1η Οκτωβρίου 2002.
Ο κος Τζιώνας, καθηγητής της Νομικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, παρουσίασε τα σημεία της καταγγελίας Δεσπόζουσας θέσης που συνέταξε, σταχυολογώντας με τη βοήθεια του Συνδέσμου τα σοβαρότερα καταχρηστικά στοιχεία, που δημιούργησαν προβλήματα στους ντήλερ. Περιέγραψε το καθεστώς κατάχρησης της Δεσπόζουσας θέσης που σκιαγραφούν τα πανομοιότυπα έγγραφα «καταγγελίας», όπως εστάλησαν σε όλους, το μη υποχρεωτικό των καταγγελιών για τη μετάβαση από τον παλιό στο Νέο Κανονισμό, η παρουσία μόνο υποχρεώσεων του ντήλερ στις παλαιές συμβάσεις, οι εξωσυμβατικές απαιτήσεις και ο αθέμιτος ανταγωνισμός που δέχεται ο ντήλερ, η μονομέρεια στις αποφάσεις, με τελευταία την επίμονη άρνηση αποδοχής κάθε μορφής διαιτησίας.
Ο κος Κουτσούκης, νομικός σύμβουλος του Συνδέσμου, ανέφερε ότι ο κάθε ντήλερ είναι συνυπεύθυνος για αποδοχή οποιωνδήποτε καταχρηστικών όρων στις νέες συμβάσεις. Σχολίασε ότι το δίκαιο ανταγωνισμού δεν το κατέχει μεγάλη μερίδα του νομικού και δικαστικού κόσμου, άγνοια που γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης και χειραγώγησης της αγοράς από επιτήδειους των μεγάλων συμφερόντων. Ο έλεγχος των όρων που θα «δεσμεύουν» την επιχείρησή μας είναι απόλυτα αναγκαίος και επιβεβλημένος, ενώ οι τρομοκρατικού περιεχομένου δηλώσεις βιασύνης των εθνικών Αντιπροσώπων, όταν καλούν τον ντήλερ να δεσμευτεί «άρον – άρον, αλλιώς η καθυστέρηση θα εκληφθεί ως άρνηση συνεργασίας», είναι εντελώς αβάσιμες και αστήρικτες νομικά. Ο κος Κουτσούκης συμπλήρωσε ότι καταχρηστικοί όροι που θα περιλαμβάνονται στις συμβάσεις δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα και θα θεωρούνται ως μη υπάρχοντες στα συμφωνητικά συνεργασίας.
Ο κος Χατζημιχάλης, επίσης νομικός σύμβουλος του Συνδέσμου, ανέφερε ότι ένα μεγάλο μειονέκτημα του παλαιού Κανονισμού, ήταν ότι δεν διευκόλυνε τις αγορές αυτ/του πολιτών από την εσωτερική αγορά άλλου κράτους μέλους της Ε.Ε. Η συγκεκριμένη πράξη είναι κατεξοχήν παράνομη στο Κοινοτικό δίκαιο και μπορεί να επισύρει απαιτήσεις αποζημίωσης εκ μέρους του ντήλερ. «Προμηθευτές» των εργοστασίων κατέβαλαν υπέρογκες αποζημιώσεις σε δίκες που προκάλεσαν αντίστοιχες καταγγελίες ιδιωτών. Ο ντήλερ που πήρε γραμμή μη εξυπηρέτησης αλλοδαπού πελάτη από τον Εθνικό Αντιπρόσωπο, μπορεί να εγείρει μια σειρά διεκδικήσεων αποζημίωσης διόλου ευκαταφρόνητη. Η ύπαρξη τέτοιων αρνήσεων έχει καταγραφεί ήδη και αναμένεται ότι ανάλογες απαιτήσεις θα πάρουν πολύ σύντομα το δρόμο της δικαιοσύνης από συγκεκριμένους Ευρωπαίους ιδιώτες.
Όσον αφορά το θέμα της διαφήμισης του σήματος της μάρκας, ο κος Χατζημιχάλης τόνισε ότι υπάρχει απαλλακτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου υπέρ Βέλγου εμπόρου, που δίνει δικαίωμα να χρησιμοποιούνται τα σήματα της μάρκας που εμπορεύεται ο έμπορος αυτ/των, εφόσον οι δηλώσεις που αναγράφονται στις διαφημίσεις δεν προκαλούν σύγχυση και ψευδείς εντυπώσεις στους υποψήφιους αγοραστές. Επομένως οι ντήλερ που θα υποστούν κατάργηση, μπορούν να χρησιμοποιήσουν πινακίδες όμοιου τύπου με τις παλαιές, διατηρώντας την πελατεία τους ειδικά στο after sales service.
Η συζήτηση, με ερωτήματα που υποβλήθηκαν και το διάλογο που επακολούθησε, οδήγησε στα εξής επιπλέον συμπεράσματα:
Σημεία παράδοσης
Παραμένουν ως εναλλακτική δυνατότητα διατήρησης των δικτύων, αφού η δράση τους λαμβάνει χώρα εντός των ορίων της επικράτειας κράτους μέλους ως τις 30/9/2005. Ο Εθνικός εισαγωγέας που ενεργεί λιανικές πωλήσεις μπορεί να εντάξει σε αυτό το πλαίσιο τα μέλη του δικτύου του. Μετά από αυτή τη χρονική στιγμή μπορεί να λειτουργήσει σημείο παράδοσης οπουδήποτε στην Ε.Ε. Ως λύση διατήρησης των δικτύων αποτελεί την κατεξοχήν πρόταση προς τις Εθνικές Αντιπροσωπείες. Η άρνησή της, που περιχαρακώνεται από την επίμονη άρνηση κάθε μορφής διαιτησίας, είναι αδιάσειστη απόδειξη της εκμετάλλευσης Δεσπόζουσας θέσης στην ελληνική αγορά.
Συσπείρωση
Σε διάλογο με τους παριστάμενους, ο κος Τσορακλίδης ανέφερε ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο στην προώθηση αιτημάτων των ντήλερ πανευρωπαϊκά είναι η έλλειψη συσπείρωσης, γεγονός που φαίνεται στην αποσπασματική και πολυδιασπασμένη παρουσία εκπροσώπων των ντήλερ στα γραφεία της Ε.Ε. Ειδικά εντός της Ελληνικής επικράτειας, εντυπωσιακή είναι η συσπείρωση που παρουσιάζουν οι Εθνικοί Αντιπρόσωποι, γεγονός που φαίνεται στις πανομοιότυπες καταγγελίες των συμβάσεων. Η λειτουργία των περιβόητων “lobby” είναι δεδομένη στους χώρους της Κοινότητας και η έλλειψη «κοινής γραμμής» είναι όπλο στα χέρια των αντίθετων συμφερόντων. Η στήριξη του ΣΕΕΑΕ από τους επαγγελματίες του κλάδου, εφόσον έχει κάνει σαφείς τις δυνατότητες αποτελεσματικής δράσης του και τις προοπτικές στήριξης των εμπόρων αυτοκινήτων στη μέχρι τώρα πορεία του.
Ενδεικτικό των σκοπών που έχουν δρομολογηθεί από μεριάς Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων ( Συντεχνιακός φορέας των Εθνικών Εισαγωγέων ), είναι και η αγγελία που πρόσφατα δημοσίευσαν στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», όπου αναζητείται «Υπεύθυνος Οικονομικών θεμάτων» προκειμένου (μεταξύ άλλων καθηκόντων του) να κάνει μελέτες ζητημάτων που απασχολούν τους Εθνικούς Αντιπροσώπους στις σχέσεις τους με Υπ. Οικονομικών & Ανάπτυξης και «Υπεύθυνος Επικοινωνίας», προκειμένου (μεταξύ άλλων καθηκόντων του) να επικοινωνεί με εξωτερικούς συνεργάτες και να λειτουργεί το γραφείο τύπου του Συνδέσμου των Εθνικών Αντιπροσώπων. Εμπρός σε αυτές τις κινήσεις, ο ΣΕΕΑΕ καλεί απλά τους ντήλερ να εγγραφούν στην οικογένειά του και να βαδίσουν μαζί τον κοπιαστικό δρόμο της αξιοπρεπούς επιβίωσής τους στο χώρο της αγοράς αυτοκινήτου.
Αγωγές αποζημίωσης
Κοινή παραδοχή τόσο των νομικών συμβούλων όσο και των παρισταμένων ήταν η ανάγκη για έγκαιρη δρομολόγηση των αγωγών αποζημιώσεων των ντήλερ κατά των Εθνικών Αντιπροσωπειών που τους κατήγγειλαν. Η κίνηση αυτή δεν μπορεί να γίνει πριν τις 30/9/2003, πρέπει όμως να προηγηθεί η επιμελής συγκέντρωση των λογιστικής φύσης δαπανών & εσόδων που θα στοιχειοθετήσουν αγωγές αποζημίωσης πελατείας, εγκαταστάσεων, ηθικής ζημίας, και διαφυγόντων κερδών από μη εξυπηρέτηση αλλοδαπής πελατείας.
Ο ΣΕΕΑΕ θα στηρίξει με παρεμβάσεις του κάθε τέτοια κίνηση, ενώ για πρώτη φορά στα χρονικά, μπορεί πια να συντελέσει στη μείωση των νομικών δαπανών στις οποίες καλείται να υποβληθεί κάθε ντήλερ.
Είτε προς έλεγχο των όρων της σύμβασης, είτε προς διεκδίκηση αποζημίωσης, οι ντήλερ μπορούν να αναθέσουν πια από κοινού την υπεράσπισή τους, αφού συγκεντρωθούν σε ομάδες των δυο ή τριών. Η κίνηση αυτή αποσοπεί στα να μειωθεί πολλαπλά γι’ αυτούς η δικαστική δαπάνη και να γίνει εμφανής η συστηματικότητα των παραβάσεων, τις οποίες χρησιμοποιεί ως μέθοδο αύξησης κερδών του ο εκάστοτε Εθνικός Εισαγωγέας. Σε κάθε τέτοια περίπτωση μεσάζων για την είσπραξη αμοιβής νομικών υπηρεσιών θα είναι ο Σύνδεσμος, με ανάθεση της υπόθεσης σε έναν εκ των τριών εξειδικευμένων νομικών, που με πλήρη επιθυμία τους συμπαρατάχθηκαν στην προσπάθεια υποστήριξης των συμφερόντων των ντήλερ.
Τέλος, ρόλο μεσολαβητή και οικοδεσπότη για συγκέντρωση, συζήτηση, πληροφόρηση, δημοσίευση θετικών αποτελεσμάτων και διευκόλυνση επαφών με νομικούς θα αναλάβει ο ΣΕΕΑΕ. Δρώντας στα πλαίσια του καταστατικού του, θα διευκολύνει τόσο τις απ’ ευθείας αναθέσεις μεμονωμένων υποθέσεων, όσο και τις ομαδικές αναθέσεις, δίνοντας στον έμπορο – ντήλερ χέρι συμπαραστάτη στη δύσκολη αυτή πορεία, που πιθανά θα αποφασίσει να βαδίσει ο ντήλερ. Για κάθε τέτοια δράση, το προσωπικό του Συνδέσμου θα κινηθεί δρομολογώντας τις σχετικές προγραμματισμένες κινήσεις με πρώτη προτεραιότητα.